पर्यावरण पर संस्कृत निबंध || Sanskrit Essay on Environment
पर्यावरण पर संस्कृत निबंध || Essay on Environment in Sanskrit
पर्यावरणम्
स्वस्थं पर्यावरणम् अस्माकं स्वस्थजीवनस्य आधारः अस्ति । यथा निर्मलं कीटाणुरहितं जलं वायुः च अस्मभ्यं स्वस्थजीवनं प्रयच्छतः । सम्प्रति वैज्ञानिके 'युगे उद्योगानां तीन विकासात् पर्यावरणस्य महती समस्या उत्पन्ना । औद्योगिक संस्थानेभ्यः निर्गतं दूषितं जलं त त्रत्यं परिवेषं दूषयति येन बहुविधाः रोगाः जायन्ते । इदमेव दूषितं जलं नदीं प्राप्य तत्रत्यं जलमपि दूषयति । एतेनैव कारणेन पवित्रतमायाः गंगायाः जलमपि बहुश: प्रदूषितं जातम् । गंगाजल प्रदूषणमुक्त कर्तुं राष्ट्रिया योजना निर्मिता तदनुरूपः प्रयासः च प्रवर्तते ।
एवमेव औद्योगिक संस्थानेभ्यः निर्गतेन दूषितेन वायुना वायुमण्डलं दूषितं । तत्परिवेशस्य जनान् च विविध रोगप्रदानेन भृशं पीडयति । जनसंख्यायाः तीव्रविकासेन महानगरेषु जलवायूवो: प्रदूषणस्य भीषणा समस्या उपस्थिता अस्ति । एतदर्थं शासनेन प्रभाविनः प्रवासाः विधीयन्ते । अस्माभिः अपि स्वपर्यावरणं शोधयितुं यथासंभव प्रयत्नः करणीयः यतो हि शुद्धे पर्यावरणे एवं वयं सुखेन जीवितुं शक्नुमः ।
वयं वायुजलमृदाभिः आवृत्ते वातावरणे निवसामः । एतदेव वातावरणं पर्यावरण पर्यावरणेनैव वयं - जीवनोपयोगिवस्तुनि प्राप्नुमः । जलं वायुः च जीवने महत्वपूर्णो स्तः। साम्प्रतं शुद्ध - पेय जलस्य समस्या वर्तते । अधुना वायुरपि शुद्धं नास्ति। एवमेव प्रदूषित पर्यावरणेन विविधाः रोगाः जायन्ते । पर्यावरणस्य रक्षायाः अति आवश्यकता वर्तते । प्रदूषणस्य अनेकानि कारणानि सन्ति । औद्यौगिकापशिष्ट - पदार्थ - उच्च - ध्वनि - यानधूम्रादयः प्रमुखानि कारणानि सन्ति। पर्यावरणरक्षायै वृक्षाः रोपणीयाः वयं नदीषु तडागेषु च दूषितं जलं न पतेम् तैल रहित वाहनानां प्रयोगः करणीयः । जनाः तरुणां रोपणम् अभिरक्षणं च कुर्युः
कथ्यते।
हिंदी अर्थ
स्वस्थ पर्यावरण हमारे स्वस्थ जीवन का आधार है। उदाहरण के लिए स्वच्छ, रोगाणुहीन जल और वायु हमें स्वस्थ जीवन प्रदान करते हैं। वर्तमान वैज्ञानिक युग में, उद्योगों के तीन विकासों ने बड़ी पर्यावरणीय समस्याएं पैदा की हैं। औद्योगिक संयंत्रों से निकलने वाला दूषित पानी वहां के वातावरण को प्रदूषित करता है, जिससे कई बीमारियां होती हैं। यही प्रदूषित पानी नदी में पहुंचकर वहां के पानी को प्रदूषित कर देता है। इसी कारण सबसे पवित्र नदी गंगा का जल कई प्रकार से प्रदूषित हो गया है गंगा जल को प्रदूषित करने के लिए एक राष्ट्रीय योजना तैयार की गई है और इसके अनुरूप प्रयास किए जा रहे हैं।
इसी तरह औद्योगिक संयंत्रों से निकलने वाली प्रदूषित हवा ने वातावरण को प्रदूषित किया। यह अपने आसपास के लोगों को भी तरह-तरह की बीमारियाँ देकर बुरी तरह प्रभावित करता है। तीव्र जनसंख्या वृद्धि ने महानगरीय क्षेत्रों में वायु और वायु प्रदूषण की गंभीर समस्या पैदा कर दी है। इस उद्देश्य के लिए, सरकार प्रभावी प्रवासन निर्धारित करती है। हमें भी जितना हो सके अपने पर्यावरण को साफ करने का प्रयास करना चाहिए क्योंकि इसी तरह हम स्वच्छ वातावरण में खुशी से रह सकते हैं।
हम हवा, पानी और मिट्टी से ढके वातावरण में रहते हैं। यह वह वातावरण है जो हम पर्यावरण के माध्यम से जीवन के लिए उपयोग की जाने वाली चीजों में पाते हैं। जीवन में जल और वायु का बहुत महत्व है। वर्तमान में पीने के साफ पानी की समस्या है। अब हवा भी साफ नहीं है। इसी तरह प्रदूषित वातावरण कई तरह की बीमारियों का कारण बनता है। पर्यावरण को बचाने की बहुत जरूरत है। प्रदूषण के कई कारण हैं। औद्योगिक अपशिष्ट - सामग्री - उच्च - शोर - वाहन का धुआं प्रमुख कारण हैं। हमें पर्यावरण की रक्षा के लिए पेड़ लगाना चाहिए। हमें प्रदूषित पानी को नदियों और तालाबों में नहीं गिरने देना चाहिए। हमें तेल मुक्त वाहनों का उपयोग करना चाहिए। लोगों को पौधे लगाना चाहिए और युवाओं को बनाए रखना चाहिए
यह कहा जाता है।
इसे भी पढ़ें 👇👇👇
Bahut badiya lekh likha bhai
जवाब देंहटाएंएक टिप्पणी भेजें